روزشمار: 24 فروردین؛ تاسیس موزه هنر متروپولیتن نیویورک
به گزارش وبلاگ پلاک 9، موزه کلان شهری هنر (Metropolitan Museum of Art) معروف به موزه متروپولیتن از بزرگ ترین و مشهورترین موزه های دنیا است. موزه وسط شهر نیویورک و در مجاورت ضلع شرقی سنترال پارک قرار گرفته است و در 13 فوریه سال 1870 میلادی افتتاح شده است.
موزه متروپولیتن نیویورک حاوی مجموعهٔ بزرگ و نادری از تاریخ اسلام و ایران باستان است. این موزه، سالانه حدود 4 میلیون بازتماشاماینده دارد. قدیمی ترین دارایی این موزه مربوط به حدود 300000 تا 77000 سال پیش و سنگ آتش زنه ای است که در مصر یافت شده است.
از این موزه با عنوان the Met که کوتاه شده عبارت the Metropolitan است نیز، یاد می شود.
در ژوئن سال 2013 منشور کوروش که در موزه بریتانیا نگهداری می شود، در این موزه به نمایش عمومی گذاشته شد.
آثار تاریخی ایران در موزه متروپولیتن
تندیس نقره ای گاو نشسته: یکی از اشیای باستانی متعلق به دوران نیا- عیلامی است. قدمت این تندیس 2900 تا 3100 سال پیش از میلاد است. سر و دستان موجود، گاو و تن آن انسان است. تندیس نقره ای گاو نشسته در جنوب غرب ایران کشف شده است. این تندیس 16.3 سانتی متر ارتفاع دارد. مجسمه نقره ای لباس مخصوصی را به تن نموده که دارای الگوی پله- پله بوده و به شکلی راه راه آن را مزین نموده است. گاو در حال گرفتن یک جام با دهانه لوله ای است.
تُنگ دسته گربه ای : یک تنگ آب خوری برنزی و از آثار تاریخی است که قدمت آن به خاتمه دوره ساسانیان و شروع حکومت خلفای راشدین (سده هفتم میلادی) باز می شود. طرح روی این ظرف از نوع نقوش گیاهی انتزاعی است. دسته تنگ، یک گربه وحشی است که دستانش روی لبه و پاهایش روی بدنه تنگ قرار گرفته است. روی بدنه ظرف و پایه آن طرح برگ گیاهان کار شده است. فلز مس در هنرنمایی روی ظرف نقش عمده ای دارد. طرح و سبک کار، تاثیر هنر ساسانی و اشکانی را بر هنر اسلامی در ادوار شروعین اسلام در ایران ثابت می نماید.
کاسه زرین میخی نگار: از آثار باستانی دوران داریوش اول یا دوران داریوش دوم (بین سال های 522-486 یا 432-405) پیش از میلاد است. ارتفاع این کاسه 11/1 سانتی متر و طرح آن طرح خیاره دار است. بالای این کاسه به صورت گرداگرد با سه نوع خط میخی پارسی، عیلامی و بابلی نوشتاری حک شده است. متن این نوشتار داریوش، شاه بزرگ است.
بشقاب شکار قوچ : از آثار باستانی دوران ساسانیان (اواخر سده پنجم - اوایل سده ششم بعد از میلاد) است. بشقاب نقره ای شکارگاه، با جیوه، نقره و طلا تذهیب کاری شده و با روش سیاه قلم کاری تزئین شده است. این بشقاب ارتفاع 4.6 و قطر 21.9 سانتی متر دارد. در تصویر، شاه ساسانی در حال شکار قوچ است. طرح بشقاب برای درباریان نشانه دلاوری و شکست ناپذیری شاهان ساسانی بوده است. این قبیل آثار برای هدیه دادن به پادشاهان کشورهای همسایه کاربرد داشت. پادشاه در بشقاب تاج و سربند و بعلاوه گوی با پشتیبان مخصوص دارد که هاله ای در اطراف سر او با مهره یا منجوق تزئین شده است. گمان می رود پادشاه در طرح بشقاب، پیروز یا قباد یکم باشد.
تکوک شیر غران: از آثار باستانی دوره هخامنشی است. این تکوک دارای یک ظرف مخروطی شکل و یک شیر در حال نعره کشیدن است. ظروف مجرادار شاخی شکل با سر جانداران، پیشینه تاریخی و سابقه طولانی در شرق نزدیک، یونان و ایتالیا دارد. این تکوک همچون تعداد دیگری از تکوک های دوره هخامنشی، دارای ویژگی قائم بودن زاویه محور حیوان با ظرف است. در این تکوک قطعات با لحیم کاری به هم وصل شده اند و این عمل از دید بیننده پنهان است، این مهارت، شیوه بسیار عالی و فنی هنرمندان هخامنشی را بازگو می نماید. شیر غران یکی از نمادهای هنرورزی در تزیینات آثار به جا مانده از دوره هخامنشیان است.
دیگچه دهان لوله ای با سه پایه: از آثار باستانی متعلق به سده نهم پیش از میلاد (عصر آهن 2) است که در گورستان حسنلو واقع در تپه حسنلو نزدیکی شهر نقده (سولدوز) کشف شده است. این ظرف پایه دار دورن یک گور کشف شده است. ارتفاع این ظرف 21.7 سانتی متر و جنس این سبو سفال خاکستری رنگ است.
سنگ نگاره پیشکش آوران تخت جمشید: طرح سنگ نگاره ای است که در قسمت های مختلف کاخ های هخامنشیان در تخت جمشید دیده می شود. این طرح، پیشکش آورانی را نمایش می دهد که هرکدام با حمل یک تحفه از پلکانی بالا می فرایند. از این طرح در کاخ هدیش (کاخ اختصاصی خشایارشا) و کاخ تچر (کاخ اختصاصی داریوش بزرگ) استفاده شده است.
کلاه خود پرنده و سه پیکر : از آثار تاریخی است که قدمت آن به دوره عیلام میانه بازمی شود. روی این کلاه خود سه پیکر قرار گرفته است. نفر وسط مرد ریش داری است که گلدانی را در دست گرفته است. در بالای کلاه خود پرنده ای با بال های گشوده در حال پرواز است. قدمت این اثر به سده 14 پیش از میلاد بازمی شود.
کمانچه قرن نوزدهم:
و بسیاری آثار دیگر ...
ابتکار جالب رییس موزه متروپولیتن
بازدید نمایندگان در وب سایت این موزه، می توانند آثار هنری را بر پایه نام هنرمند، مکان و دوره آن جستجو نموده و تصاویر مورد نظر خود را در ابعاد 10 مگاپیکسل دانلود نمایند.
در میان این آثار، پانصد اثر معروف از پیکاسو نیز قرار گرفته است که خود منجر به آن شده، موزه متروپولیتن، یکی از گران بها ترین موزه های هنری دنیا باشد. بعلاوه می توان نقاشی های معروفی را از ون گوگ، مونه و دگاس را نیز در آن یافت. این ها علاوه بر آثار تجسمی به جای مانده از تمدن هایی مانند تمدن آزتک و یونان و چین باستان است.
این ابتکار موزه متروپولیتن، که نام آن را OASC یا Open Access for Scholarly Content گذاشته اند، دسترسی به تصاویر هنری موجود در این موزه را که به باور مسئولان آن در زمره میراث عمومی است، آزاد گذاشته و اکنون امکان استفاده از آن ها در هر رسانه ای است.
همه آثاری که این سیاست در مورد آن ها اجرا شده، در وب سایت اصلی این موزه با سرنام مخفف OASC نشانه گذاری شده اند. در نتیجه می توان گفت، بعضی از آثار بنا به دلایلی شامل این سیاست نشده اند.
یک جستجوی ساده کلیدواژه Iran، نشان می دهد که بیشتر از هفت هزار اثر هنری مربوط به ایران به صورت دیجیتال در سایت این موزه قرار داده شده اند. البته همه این آثار برچسب OASC نخورده اند و عکس های با وضوح بالای آن ها در دسترس نیست، اما تعداد آنهایی هم که می توان با وضوح بالا مشاهده کرد، بسیار قابل توجه است.
آنگونه که مسئولان موزه اذعان نموده اند، این تصاویر برای استفاده دانشجویان، اساتید، محققان و تولیدنمایندگان محتوای غیر تجاری قرار داده شده است.
برای تماشا کلکسیون آثار تاریخی و زیبای این موزه می توانید به سایت آن به آدرس www.metmuseum.org مراجعه نموده و بدون هیچ پرداختی تصاویر آثار را به آسانی دانلود کنید.
در همین روز:
1. یک مدرسه عالی تلویزیون و سینما در تهران تاسیس شد. (1349 شمسی)
2. زادروز الکساندر میچل مهندس ایرلندی، مخترع فانوس دریایی شمع- پیچ (1780 میلادی)
3. زادروز ورنر واس ستوان و خلبان آلمانی (1897 میلادی)
4. زادروز آلفرد موشر ته معمار آمریکایی و طراح بازی (1899 میلادی)
5. زادروز ویتنام هه ایل دریاسالار اهل کره جنوبی (1948 میلادی)
6. روزی که ایران دارای جت جنگنده شد. (1960 میلادی)
7. زادروز پاتریسیو پوچولو (Patricio Pouchulu) معمار آرژانتینی و مربی (1965 میلادی)
8. مخزن اکسیژن آپولو 13 منفجر شد و خدمه در معرض خطر بزرگ قرار گرفتند و باعث آسیب جدی به فضاپیما در راستا به ماه شد. (1970 میلادی)
9. سیل بزرگ شیکاگو که بسیاری از قسمت های مرکزی شیکاگو را نابود کرد. (1992 میلادی)
منبع: کجارو